آیا به پدر و مادر از فرزند فوت شده ارث تعلق میگیرد ؟
سهم الارث پدر و مادر از فرزند فوت شده
ارث نیز از جمله حقوق قانونی وراث است که پس از وفات افراد ایجاد می شود و بعضاً زمینه های اختلافات قانونی و خانوادگی را ایجاد می کند و اگر حداقل آگاهی در این مورد میان عموم ایجاد شود؛ از برخی اختلافات و دعاوی پرهیز می شود.
به حکم قانون وراث در سه طبقه تقسیم بندی شده اند و به تفکیک طبقه از دارایی متوفی ارث می برند و تا زمانی که وراث طبقه اول وجود داشته باشند، وراث طبقه دوم نفعی از ترکه نمی برند و همینطور تا زمانی که وراث طبقه دوم وجود دارند، وراث طبقه سوم ارثی نخواهند برد.
البته در هر طبقه ممکن است برخی از وراث سهم الارث نداشته باشد که برای مثال اگر در طبقه اول وراث برای متوفی فرزند باشد، مثلاً یک دختر و یک پسر، نوه های متوفی ارثی نمی برند چون پدر و مادرشان نسبت به ایشان در اولویت وراث قرار دارند.
حتی در شرایطی ممکن است برخی از ورثه که در ردیف وراث ذینفع قرار ندارند، بدون اینکه سهمی ببرند، فقط باعث کاهش سهم الارث ورثه ای که ذینفع است می شوند که در اصطلاح حقوق به آن حجب نقضانی می گویند.
سهم الارث پدر و مادر از فرزند فوت شده خود
پدر و مادر در طبقه اول وراث، با زوج، زوجه، اولاد متوفی و بعضاً نوه های متوفی به نسبت سهم الارث هر یک سهیم هستند؛ اما بایست فروض متفاوت سهم الارث پدر و مادر را در صورت بودن یا نبودن سایر وراث طبقه اول به تفکیک بررسی کرد؛
- الف- وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، زوج یا زوجه، اولاد
در تعیین سهم الارث وراث ابتدا باید سهم الارث وراثی که فرض بر محسوب می شوند را مشخص کرد. در این فرض، زوج یا زوجه و مادر متوفی فرض بر محسوب می شوند؛ مادر از این بابت فرض بر محسوب می شود که یا سهم الارثش یک سوم است یا یک ششم، در واقع از این دو حالت خارج نیست.
بهتر است موضوع را با مثالی تشریح کنیم؛ مردی فوت می کند، صاحب یک فرزند پسر و یک فرزند دختر، همسر، پدر و مادر است، کل دارایی ایشان پس از کسر بدهی و دیونش، ۱ میلیارد تومان می باشد، با عنایت به وراث فرض بر و قرابت بر سهم الارث هر یک می شود:
همسر(زوجه) که با وجود اولاد برای متوفی، سهم الارثش یک هشتم می شود یعنی صد و بیست و پنج میلیون تومان.
مادر متوفی با وجود اولاد، سهم الارثش یک ششم می شود یعنی در حدود صد و چهل و شش میلیون تومان.
پدر متوفی با وجود اولاد، سهم الارثش یک ششم می شود یعنی در حدود صد و چهل و شش میلیون تومان.
و در نهایت مابقی اموال متوفی به نسبت دو به یک میان اولاد پسر و دختر تقسیم می شود یعنی سهم الارث دختر می شود، صد و نود و سه میلیون و سهم الارث پسر می شود، سیصد و هشتاد و نه میلیون تومان.
- ب- وراث طبقه اول شامل پدر، مادر و همسر
در این فرض، چون دو نفر از وراث فرض بر محسوب می شوند یعنی مادر و همسر، باید ابتدا سهم الارث وراث فرض بر را مشخص کنیم که بدین ترتیب بر مبنای مثال بالا؛
همسر(زوجه)، چون اولادی برای متوفی نیست، سهم الارث همسر متوفی یک چهارم می شود که بر مبنای معیار بالا، دویست و پنجاه میلیون تومان سهم الارث زوجه متوفی است.
سهم الارث مادر متوفی چون، اولادی برای متوفی نیست، سهم الارثش یک سوم می شود که دویست و پنجاه میلیون تومان سهم الارث مادر متوفی است.
پدر متوفی نیز چون قرابت بر می باشد، مابقی اموال متوفی را به قرابت به ارث می برد که پانصد میلیون تومان می شود.
- پ- وراث طبقه اول شامل پدر و مادر
در این فرض تنها دو نفر وراث متوفی می باشند، حتی اگر برای متوفی برادر و خواهر وجود داشته باشد، چون برادر و خواهر وراث طبقه دوم محسوب می شوند، وراث طبقه اول در این فرض پدر و مادر، موجب حجب حرمانی (محرومیت همیشگی) سهم الارث برادر و خواهر خواهند شد.
البته برادر و خواهر در شرایطی می توانند موجبات حجب نقضانی مادر را فراهم کنند و مادر را از حداکثر سهم الارثش یعنی یک سوم محروم و تنها یک ششم سهم الارث نصیب مادر شود. البته پیش از تشریح اینکه چه شرایطی باعث می شود که سهم الارث مادر کاهش پیدا کند باید با دو اصطلاح حجب حرمانی و نقضانی آشنا شویم. که در مطلب بعدی اوره خواهد شد
زمانی که وراث متوفی تنها پدر و مادر می باشد؛ در این صورت پدر قرابت بر می باشد و باید ابتدا سهم الارث مادر را مشخص کنیم.
اگر متوفی دارای دو برادر یا یک برادر به همراه دو خواهر یا چهار خواهر اعم از اینکه از طرف پدر (ابی) باشند یا از طرف پدر و مادر (ابوینی) باشند، در این صورت سهم الارث مادر که باید یک سوم باشد، به یک ششم کاهش پیدا می کند و مابقی برای پدر است و اگر فرض مثال یک برادر تنها برای متوفی باشد یا اینکه تنها دو خواهر برای متوفی باشد، برادر یا خواهران نمی تواند موجب حجب نقضانی مادرشان شوند و در نتیجه مادر یک سوم از سهم الارث را به خود اختصاص می دهد و مابقی یعنی دو سوم برای پدر است.
آیا پدر و مادر متوفی هم سهمی از مستمری بازنشستگی فرزندشان دارند ؟
پرداخت نفقه می تواند اقارب عمودی را نیز در بر گیرد یعنی پدر و مادر؛ اگر پرداخت نفقه پدر و مادر در صورت داشتن استطاعت مالی پیش از فوت بر عهده متوفی بوده است، پدر و مادر می توانند از مستمری بازنشستگی متوفی نفقه خود را مطالبه کنند مشروط بر اینکه تقسیم مستمری بازنشستگی متوفی میان وراث یا افراد واجب النفقه به نسبت سهم الارث تحقق پیدا نمی کند بلکه به تساوی باید تقسیم شود.
اگر متوفی یک زن، یک فرزند دختر ۱۹ ساله مجرد و بیکار، و پدر و مادری که پرداخت نفقه اشان بر عهده متوفی بوده، داشته باشد، مستمری بازنشستگی متوفی میان این چهار نفر به تساوی تقسیم می شود و هیچ کس نمی تواند مدعی حق بیشتری باشد حتی زن متوفی.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ