به گزارش خبرنگار مهر، موزه گرمابه علیقلی آقا، میزبان مراسم «عروسک‌خانه هورشید» شده است، ضیافتی که در آن استادان و پژوهشگران عروسک‌های بومی و محلی، درباره حفظ و بازآفرینی عروسک‌های شرق اصفهان، خورشید و اسطوره و عروسک و صلح سخن گفتند.
پوپک عظیم پور، مسئول عروسک‌خانه ماه گنج در تهران در حاشیه برگزاری این مراسم در گفت و گو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه سال ۱۳۹۶ نخستین خانه عروسک ایرانی را در تهران افتتاح کرده است، اظهار داشت: پس از آن عروسک‌خانه‌های متعددی در سراسر ایران آغاز به کار کردند که یکی از آنها هنرمند سرای هورشید است که در شرق اصفهان اقدام به بازآفرینی عروسک‌های این منطقه کرده است.
وی ادامه داد: از امروز عروسک‌خانه هورشید خواهر خوانده عروسک‌خانه ما در تهران است و ما سفیر تبلیغاتی و فرهنگی آن هم خواهیم بود.
این پژوهشگر تصریح کرد: نه تنها در تمدن ایران بلکه در اغلب تمدن‌های جهان عروسک‌ها حضور پررنگی دارند. عروسک‌ها نخستین نمونه‌های فرهنگی هستند که در حفاری‌های باستان‌شناسی یافت می‌شوند که نشان می‌دهند زمانی که کودکی از دنیا می‌رفته عروسک او هم همراهش به خاک سپرده می‌شده است.
عظیم پور در ادامه افزود: عروسک‌ها اما زمان طولانی را طی کردند تا از گهواره‌ها و بازی کودکان به درآیند و بر صحنه تئاتر حکم فرمایی کنند، آن هم بر اساس قدرت جادویی و اسرارآمیزشان. عروسک‌ها عاشق هیچ میز و صندلی و عناوینی نیستند و هیچیک از خصلت‌های انسانی یا شیطانی را در خود ندارند. حسود نیستند و بخل نمی‌ورزند. پس اگر فردا صبح در گرمابه را باز کنید صدها جفت چشم می‌بینید که فقط ما را نظاره می‌کنند و به ما انرژی می‌دهند. به همین خاطر می‌توانند به راحتی به خلوت کودکان نفوذ کنند یا سنگ صبور نوعروسان شوند.
وی اظهار داشت: در برخی فرهنگ‌های ایران رسم بوده که عروسکی همراه عروس به خانه بخت فرستاده شود. این عروسک جایی تمثیل هوو است با این آرزو که نوعروس هیچگاه دچار هوو نشود و در جایی دیگر سنگ صبوری است برای خلوت و تنهایی عروس در پس روزهای سختی که کنار مادرشوهر و خواهرشوهر و همه کسانی است که کودکی او را به یغما برده‌اند.
این پژوهشگر تاریخی بیان داشت: حتی من به تازگی شنیده‌ام که ارامنه عروسک‌هایی را که دهان نداشتند در جهیزیه دخترانشان قرار می‌دادند و بی دهان بودن عروسک از این جهت بوده که او تنها رازدار عروس است و هرگز درد دل‌های او را برملا نمی‌کند. در میان برخی از ایلات و عشایر هم رسم است که مادر برای آرایش موی عروسک فرزند کوچکش، طره‌ای از موی خودش را قیچی می‌کند و به سر عروسک می‌دوزد تا بوی مادر زمانی که بیرون خانه است همراه فرزندش باشد.
عروسک‌ها سفیران بی‌نظیر صلح در جهان هستند
مسئول عروسک خانه ماه گنج با بیان اینکه عروسک‌ها سفیران بی‌نظیر صلح در جهان هستند، گفت: همچنان که دیده می‌شود در مسابقات ورزشی حاضر شده یا در مناسبات اجتماعی مثل مبارکِ رو سیاه برای نقد جامعه می‌آیند یا در قالبی کاریکاتوری در نقد چهره‌های سیاسی ظاهر می‌شوند.
عظیم پور ادامه می‌دهد: سال ۱۹۲۹ جماعتی در اروپای شرقی نخستین اتحادیه عروسکی غیر دولتی جهانی را تأسیس کردند. این واقعه در پی جریانی بود که نمایشگران عروسکی در خلال جنگ‌ها به پناهگاه آوارگان یا سربازخانه‌ها می‌رفتند و برای تقویت روحیه آنها به اجرای نمایش عروسکی می‌پرداختند. من امروز هم که به تماشای کانال‌های تلویزیونی که رد خون را در میان مردم کشورهای مختلف چون سوریه، لبنان، عراق، و دیگر کشورها نشان می‌دهد می‌نشینم فکر می‌کنم که دیگر نمی‌توان صلح را در کلمه معنی کرد،.
وی گفت: پس برای رسیدن به آرامش، عروسک‌هایم را در آغوش می‌گیرم. حالا عروسک‌ها چه برای بچه‌ها در مقام بازیچه و چه برای ما نمایشگران به منزله ابزار کار و چه برای زنان سازنده عروسک، الهام‌بخش عشق و مهر هستند و امید داریم عروسک‌های مادر دوخت که تنها به منزله یک کالا تولید نمی‌شوند، هم حامل عشق، آرزو و اشتیاق مادران ایران باشند، هم در سبد فرهنگی خانوارها قرار بگیرند.
در این ضیافت عروسکی همچنین دفتر یونیمای اصفهان هم در حمام علی‌قلی‌آقا وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری اصفهان افتتاح شد.
گفتنی است یونیما اتحادیه بین‌المللی نمایشگران عروسکی است که ۹۰ سال پیش در جهان تأسیس شده و هنرمندان عروسکی را با پیام صلح، ارزش‌های انسانی، تعاملات فرهنگی و تفاهم دولت‌ها گردهم آورده و از آن زمان نمایندگی‌های زیادی در کشورهای مختلف افتتاح کرده است. این مرکز ۱۵۰ عضو دارد و ایران از سال ۱۳۶۷ به آن پیوسته و سال ۱۳۹۰ به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسیده و در چندین استان ایران هم صاحب دفتر نمایندگی شده است.
در این مراسم احمد رضایی رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان به عنوان نماینده اتحادیه بین المللی نمایشگران عروسکی (دفتر یونیمای اصفهان) معرفی شد.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ