استقراض چیست ؟ انوع استقراض ، مزایا و معایب آن ها

استقراض چیست ؟

معنی استقراض به فارسی وام خواستن و قرض گرفتن است .

استقراض باب استفعال از واژه قرض است و به معنای طلب قرض است و در اصطلاح حقوقی در باب تامین مالی شرکتها و ارگان ها مطرح است.

استقراض براى تأمین مالى سرمایه‌گذارى‌هاى تولیدى در اقتصاد، یک ظرفیت اضافى تولید مى‌نماید که به‌صورت دیگر ایجاد آن ممکن نیست.

استقراض عادی این گونه است که مبلغی به عنوان وام از بانک ها و اشخاص برای مدت زمان معینی گرفته می شود و این نوع استقراض در میان مردم عادی نیز رایج است.

انواع استقراض

استقراض بر دو نوع است :

• استقراض داخلی
• استقراض خارجی

استقراض داخلی چیست ؟

استقراض داخلی بستگی به جریان انتقالات ثروت در داخل یک جامعه دارد. برای مثال وقتی‌که وامی گرفته می‌شود. پول از سهام‌دهندگان به دولت منتقل می‌شود ، سپس دولت نیز آنها را به مقاطعه‌کاران ، کارمندان و مستخدمین دولت و سایر مردم از طریق خرید کالاها و خدمات ، منتقل می‌کند و به این ترتیب ، پول از بخش‌های مختلف جامعه به دیگر بخش‌ها انتقال می‌یابد.

در چنین حالتی ، واضح است که به‌طور کلی ، بار پولی بدهی به‌صورت مستقیم در جامعه وجود ندارد ، اما یک بار واقعی مستقیم (مثل فدا نمودن و لطمه زدن به رفاه اقتصادی) در ارتباط با ماهیت نقل و انتقالات ثروت ایجاد خواهد شد.

اگر از طریق این نقل و انتقالات ، ثروت بین تعداد افراد بیشتری توزیع گردد ، مثلاً از غنی به فقیر منتقل گردد ، در چنین حالتی ، بدهی عمومی به‌عنوان یک عامل سودمند و نه یک بار و فشار مالی ، تلقی خواهد شد. اما اگر بدهی عمومی موجب گسترش درآمد ثروتمندان و افزایش هزینه فقرا شود ، عامل تحمیل بار واقعی خواهد بود. حال اجازه بدهید که ماهیت این نقل و انتقالات را دقیق‌تر ، بررسی نمائیم.

استقراض خارجی چیست ؟

استقراض خارجی عبارت از جابه‌جائی‌هائی در ثروت ، اما نه مثل بدهی و استقراض داخلی در داخل همان کشور ، بلکه تفاوت‌هائی با استقراض داخلی دارد. زمانی‌که وامی گرفته می‌شود. ثروتی از کشور وام‌دهنده به کشور وام‌گیرنده منتقل می‌گردد و وقتی‌که وام بازپرداخت می‌شود این جابه‌جائی در جهت عکس است.

دینی که توسط کشور بدهکار با اصل و بهره آن تأدیه می‌شود. برای آن جامعه در واقع یک بار پولی مستقیم است ، ولی اگر ما بخواهیم اطلاع کامل‌تری در ارتباط با بار واقعی مستقیم داشته باشیم (مثل ضرر زدن به رفاه اقتصادی) می‌باید نسبت‌های توزیع پرداخت‌ها بین فقیر و غنی را در نظر بگیریم.

دولت پول مورد نیاز خود را از طریق مالیات به‌دست می‌آورد. اگر مالیات بیشتر از ثروتمندان گرفته شود. بار واقعی مستقیم آن کمتر از زمانی خواهد شد که این پول از فقرا اخذ گردد. مبلغی که ما از این بابت به بستانکار بیگانه و خارجی می‌پردازیم. به او امکان کنترل بر روی کالاها و خدمات را می‌دهد.

او طبعاً پول ما را دور نمی‌اندازد. چون در واقع این یک نوع عدم استفاده از آن است. بلکه او با آن پول ، کالاهائی را از کشورها می‌خرد ، در حالی‌که ما بدهی نداشته باشیم و مجبور باشیم آن را پرداخت کنیم.

مزایا و معایب استقراض داخلی و خارجی

یک اقتصاد در حال توسعه، به مقدار کافى تقاضا براى تکمیل طرح‌هاى اقتصادى از راه تجهیز منابع مالى دارد.

در مجموع باید درآمد لازم از راه به‌کارگیرى کمک خارجى و انتخاب یک سطح مالیاتى و توسل به قرض عمومی، ایجاد گردد. مالیات و استقراض دو وسیله اصلى و اساسى در جهت تجهیز منابع مى‌باشند اما استقراض یک نوع رجحان بر مالیات دارد، مالیات با توجه به حد خاصى که دارد بر روى فعالیت‌هاى اقتصادى اثر بد و معکوس مى‌گذارد، ولى استقراض چنین حالتى را ندارد.

در واقع، استقراض بر روى فعالیت‌هاى اقتصادی، برگشت و انعکاس نامطلوب و اثر ناامیدکننده ندارد (هم به‌علت ماهیت داوطلبانه و اختیارى آن و هم به خاطر انتظار برگشت و بازپرداخت آن).

علاوه بر این، عقیده مالیات حداقل، هزینه‌هاى جارى را در حد خدمات معمولى و عادى دولت مى‌پوشاند.

براى هزینه‌هاى مالی، دولت باید به قرض گرفتن متوسل شود که نتایج آن ایجاد درآمدها و دارائى‌هاى سرمایه‌اى است. در چنین حالتی، رشد بدهى عمومى به‌عنوان یک بار اقتصادى نخواهد بود. زیرا یک چنین بدهی، زاینده است و خودش در آینده مى‌تواند اصل و فرع وام را بپردازد.

اما یک نوع محدودیت در ارتباط با استقراض وجود دارد و آن ایمنى در نظر گرفته شده مى‌باشد. مالیات اضافى در جهت ایجاد طرح‌هاى توسعه نیز، ضرورى است. نظریه کلاسیک‌ها، استقراض را مذمت مى‌کند، زیرا چنین تصور مى‌شد که به‌کارگیرى منابع توسط دولت کمتر از به‌کارگیرى در بخش خصوصى بارور خواهد شد.

اما دلیل کلاسیک‌ها براساس فرضیه‌هاى اشتغال کامل و کشش‌پذیرى عرضه و هزینه‌هاى غیرتولیدى و بارور قرار داشت.

نرخ استقراض چیست ؟

نرخ بهره، هزینه استقراض پول است که به صورت درصدی از مبلغ وام بیان می‌شود. نرخ‌های بهره معیار اصلی جهت تعیین مقدار بازده وام‌دهندگان است. به هر حال نرخ بهره اعلام شده برای یک وام که گاهی اوقات نرخ اسمی نامیده می‌شود، همه چیز را نشان نمی‌دهد.

به دلیل وجود تورم، قدرت خرید هر واحد پولی که به یک فرد یا شرکت قرض داده می‌شود، در طول زمان در معرض کاهش یافتن است وام‌دهندگان این نرخ را از طریق محاسبه آن چه که نرخ بهره واقعی نامیده می‌شود، بررسی می‌کنند.