کاروانسرای عباسی مادرشاه در مورچه خورت، یکی از بزرگترین کاروانسراهای اصفهان اسـت که همزمان با بنای مدرسه چهارباغ ساخته شد تا درآمد و عواید آن بـه مصرف مخارج طلاب و نگه داری مدرسه برسد.
کاروانسرا در زمان سلطنت شاه حسین صفوی احداث شد و می توان گفت جزء یکی از آخرین آثاری اسـت که در اواخر حکومت صفویان در اصفهان ساخته شده اسـت. یکی از پژوهشگران و محققان معماری اسلامی، این کاروانسرای چهار ایوانی مستطیل شکل را دارای ۲۸ متر طول و ۹۳ متر عرض نوشته اسـت که در دو طبقه آن ۱۴۰ اتاق دارد. در پشت اتاقها دو اصطبل سراسری هم وجود داشته اسـت.
کاروانسرای عباسی مادرشاه دارای ابعاد ۷۵ در ۸۶ متر و با مساحت نزدیک به شش هزار و ۵۰۰ متر مربع از کاروانسراهای بزرگ ایران است. ورودی کاروانسرای عباسی مادرشاه در ضلع جنوب غربی آن واقع است و سر در مرتفع با طاق نماهایی در دو طبقه وجود دارد. چهار برج مدور در چهار گوشه کاروانسرا به شکل استوانه ای بنا را استوارتر می نماید.
هانری رنه دِ آلمانی در” سفر نامه ای از خراسان تا بختیاری”، این کاروان سرا را از بناهای مادر شاه عباس صفوی دانسته است. ماکسیم سیرو در مورد این کاروان سرا می نویسد:سفیران و هیئت های سیاسی قبل از ورود به اصفهان، پایتخت صفویان، در این محل توقف می کردند و لباس رسمی می پوشیدند و بعد از آن با محافظان اختصاصی تا شهر همراهی می شدند. ماکسیم سیرو، احداث این بنا را، باتوجه به مهارت مشهود در آن، به معماران دوره شاه عباس دوم صفوی نسبت داده است ولی در کتاب دیگر خود، احداث آن را در زمان شاه سلیمان اول صفوی هم محتمل دانسته است.
این کاروانسرا دردوره قاجار مثل سایر آثار اصفهان مورد بی مهری ظل السلطان حاکم اصفهان قرار گرفت و سرانجام هم بوسیله این شاهزاده حاکم بفروش رسید. درحدود سال۱۳۴۳ شمسی مقرر شد کاروانسرای مادر شاه با حفظ جنبه های هنری و ارزشهای معماری دوران صفویه بـه یک مهمانسرای بین المللی تبدیل گردد.
کاروانسرای عباسی مادرشاه در کیلومتر ۵۰ جاده اصفهان – دلیجان واقع است. بر سردر کاروان سرا، کتیبه ای از دوره محمد شاه قاجار، مورخ ۱۲۵۱ دیده می شود. این بنا در سال ۱۳۸۴ با شماره ۱۳۶۵۷ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منبع:بیتوته
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ